Een feria is letterlijk een kermis, een beurs of een soort van jaarmarkt. Maar in Spanje is het veel méér dan “alleen maar” dat.
Ieder zichzelf respecterend dorp / stad heeft een jaarlijkse feria. De bekendste-, en eerste feria in Andalucía ieder jaar - twee weken na de Semana Santa - is die van Sevilla. Ik zal hieronder m.n. over die feria praten.
De “Feria de abril” (in realiteit vindt die vaak plaats in mei...) of ook wel genoemd de “Feria de Sevilla” is een mengelmoes van een aantal tijdverdrijven die in Sevilla populair zijn; tapas eten, lekkere wijn drinken, muziek luisteren, stierenvechten kijken en dansen. De atmosfeer is heel prettig tijdens de week dat de feria duurt. Er wordt gefeest tot in de vroege ochtend en dat iedere dag weer. Het is een van de populairste Spaanse feesten wereldwijd geworden.
Saillant Nederlands detail: Máxima en Willem-Alexander hebben elkaar tijdens de feria in Sevilla ontmoet.
De geschiedenis van de feria gaat een heel eind terug.
Rond 1850 is het als veemarkt begonnen, geinitieerd door een tweetal Spanjaarden: een Catalaan en een Bask…
Het feest werd gevierd door de mannen die op het vee pasten
‘s nachts en ondertussen tegen elkaar opschepten over de kwaliteit van hun wijn en de kookkunsten van hun vrouwen. Op enig moment feestte men niet alleen ‘s nachts maar ging e.e.a. overdag ook gewoon door.
De Sevillianen ontdekten de feesten en gingen vervolgens deze bezoeken om te eten en te dansen.
Behalve de Goede Week (Semana Santa) rond Pasen, was er eigenlijk nog geen goed ander feest om de wederopstanding van Jezus te vieren. De feria kreeg vervolgens deze herdenking “toebedeeld” waarmee er dus een religieuze tint aan deze feestweek gegeven werd.
Na enige tijd werden de feesten populairder dan de veemarkt en deze werd dan ook naar de achtergrond verdrongen in de aandacht. Om de veehandelaren te beschermen tegen de weersomstandigheden werden er overkappingen neergezet die later omgevormd werden tot volwaardige tenten (casetas). In die tenten hoorden natuurlijk ook tafels en stoelen thuis en vervolgens werden er al snel keukens ingericht en wijnvaten naar binnen gerold.
De eerste feria vond plaats op een stuk land aan de rand van Sevilla, naast de Puerta de San Fernando, die afgebroken werd in 1863. In dat jaar werd een grote poort gemaakt van planten die diende als de eerste hoofdingang van de feria.
In 1886 werd “La Pasarela” gebouwd, een poort die meerdere jaren gebruikt werd, tot 1920, als de hoofdingang van de feria. Vervolgens werd er jaarlijks een andere poort in de vorm van een boog gebouwd, steeds alleen voor dát jaar bedoeld als hoofdingang.
Vanaf 1966 veranderde de vorm van de hoofdingang, van een boog in een replica van een gebouw in Sevilla en dit werd vervolgens een jaarlijkse traditie (zie de fotobanner).
Met het verstrijken van de jaren werden de gebouwen steeds mooier gebouwd en steeds groter in omvang.
Het ontsteken (alumbrao) van de verlichting van de hoofdingang (dat gebeurt vóórdat in de overige “straten” op het feriaterrein de verlichting ontstoken wordt) bij het begin van de feestweek is voor de Sevilianen nog steeds een erg emotioneel moment, waarna het feest begint. Deze alumbrao vindt op de maandagavond om 24:00 uur plaats.
Een caseta (de eerder genoemde “tent”) bestaat uit een metalen frame dat overdekt is met canvas en beslaat ongeveer 30m2. Ze zijn dus niet zo groot; tóch is het hart van de feria juist deze casetas, waar de feesten in plaats vinden.
De casetas zijn veelal bezit van een vereniging of familie. Die bepalen ook – zeker in Sevilla – wie er wél en wie er niét in mogen. Het zijn dus zeker niet allemaal openbare plekken waar je zomaar binnen kunt stappen! Velen zeggen ook dat de feria de Sevilla alleen is voor de eigen inwoners…
Er bestaat geen vrije entrée in deze casetas en het heeft ook geen enkele zin om aan de ingang problemen te maken: zonder uitnodiging of vriend die lid is kom je er niet in.
De feesten "overdag" vinden veelal in de straten van het dorp / staad zélf plaats. Er worden straten afgesloten, winkels gaan dicht en op straat worden tafeltjes gezet waaraan mensen eten en drinken. Op iedere hoek is er muziek en mensen zingen en dansen; gasten zijn welkom!
Het feest verplaatst zich 's avonds naar het feriaterrein, een publiek terrein meestal aan de rand van het dorp, de "recinto ferial" genaamd.
Er is een traditionele kermis voor de kinderen en er zijn de genoemde casetas, zowel van verenigingen als bijv. van politieke partijen. Uiteraard allemaal voorzien van een bar...
Er zíjn wel casetas die voor iedereen vrij toegankelijk zijn. Deze worden “Casetas de Distritos” of "Caseta de Municipal" (van de gemeente) genoemd.
Maar de échte feesten vinden – helaas – vaak plaats in de besloten casetas.
Sommigen hebben een geluidsinstallatie die continu sevillanas afspelen, een aantal huren een flamencozanger in en bij anderen zorgen de leden van de vereniging of familie voor het muzikale vertier.
Feria's beginnen normaal gesproken halverwege de week en duren dan tot en met het weekend.
De grote feria's beginnen eerder; vaak
op de zondagnacht met een groot vuurwerk en duren dan de hele week.
Het terrein is redelijk groot (ongeveer 1.000.000 m2) en je kunt er “verdwalen”; zorg dat je een plattegrond van het terrein bemachtigt; alle straten hebben hun eigen naam en de casetas zijn genummerd.
De feria is diverse malen van plek verhuist omdat de vele tienduizenden bezoekers dagelijks terecht moeten kunnen op het terrein.
Tegenwoordig wordt de feria gehouden in de wijk Los Remedios.
Er staan ongeveer 1000 kraampjes en tenten.
Op het feriaterrein rijden velen te paard, vaak vergezeld van een mooie dame die schrijlings achterop het paard meerijdt. De paardenparade is een van de hoogtepunten van de feria de abril. Rond de middag verzamelen de rijders zich met hun versierde paarden op een central plek om te gaan paraderen. Het is een van de restverschijnselen van de oorsprong van de feria: die van veehandel. Het is tevens de enige manier om comfortable het terrein over te gaan, anders dan te voet; gemotoriseerd verkeer is er verboden
De rijders mogen met hun paarden tot 20:00 uur ‘s avonds op het terrein blijven. Ze kunnen het terrein van de feria via alle mogelijk ingangen bereiken, maar de traditie schrijft voor dat je natuurlijk via de hoofdingang (Portada) het terrein betreedt. De rijders worden echter alléén toegelaten tot het terrein indien ze traditioneel gekleed gaan.
Er is een route uitgestippeld en aangegeven die je moet volgen; je mag dus niet zomaar over het terrein heen rijden.
Ook kun je je in een koetsje laten voorttrekken door een paard. Paarden en koetsen zijn natuurlijk ook te huur.
Tijdens de feria dien je goed te eten: de tapas zijn heerlijk, je hebt je krachten nodig én er wordt veel gedronken en dan m.n. manzanilla (droge sherry) die nogal een effect kan hebben, zeker als die in een lege maag valt…
Op de maandag vindt er vlak voordat de feria de abril start (en dus de verlichting van de hoofdingang ontstoken wordt en vervolgens de straten verlicht worden) een diner plaats exclusief voor de leden van de casetas.
Op het terrein is er naast het eten ín de casetas ook voor ieder wat wils in standjes die over het hele terrein verspreid staan en hartige of zoete hapjes verkopen.
Het “hart” van het feest is echter eigenlijk de drank; de fino en manzanilla.
Je kunt ze beter niet met andere drankjes mixen, tenzij je graag heel snel heel dronken wilt worden.
Een ander populair drankje is de “rebujito”: het is een mix van Sprite of 7-Up met manzanilla.
M.n. ‘s avonds lopen de mensen zeer elegant gekleed over het feriaterrein.
De vrouwen lopen overdag veelal in een soort van flamencojurken of – als ze paardrijden – in paardrijkleding.
‘s Avonds dragen de vrouwen vaak mooie lange jurken en een mantón (het kan er goed afkoelen ‘s avonds).
De mannen worden ‘s ochtends geacht een beige kostuum te dragen, incl. stropdas. Als ze paardrijden uiteraard hun paardrijkleding en ‘s avonds dragen ze een donker kostuum (niet zwart).
Alumbrao van de Feria de abril in Sevilla 2012
Een overzicht van de geplande weken van enkele feria's in Andalucía:
Eerste Feria, Sevilla
2 weken na Pasen
El Puerto de Santa María
2e week van mei
Jerez de la Frontera
2e week van mei
Sanlúcar de Barrameda
3e week van mei
Córdoba
3e week van mei
Huelva
Eind juli / begin augustus
Málaga
3e week van augustus
Almería
3e week van augustus
Laatste feria, San Pedro de Alcántara
Midden oktober
Vrij vertaald - met toestemming - vanaf www.esflamenco.com en verder aangevuld.